5 nov 2012 Rabbijn Dr. Tzvi Marx Studiedag Platform Kerk en Israel,    in Deventer

                Recht en Genade (Compromis) in de Joodse traditie

Overzicht moderne geschiedenis Palestina, Israel

24 jul 1922 Mandaat voor Palestina, Volkenbond, art.1 “Joodse nationale thuis”, ondanks het ontbreken van het Oost-oever, accepteren de Joden dit plan. [Arabieren reageren met massale staking en geweld]                                                                                     

7 juli 1937 Koninklijke commissie olv Lord Peel- adviseren partitie plan, Joden accepteren het [Arabieren reageren met terreur en geweld tot 1939]

29 nov 1947 VN (UNSCOP- UN Special Comittee On Palestine) Resolutie 181, 33 stemde voor, 13 tegen, 10 stemde niet: Joodse Agentschap (Jewish Agency) namens de Joden accepteerden het (met pijn in hun hart). [Palestijnse Arabieren en Muslim landen in het Middenoosten verwierpen het, en beginnen guerrilla oorlog en terreur acties.]

14 mei 1948 Britse mandaat eindigt 8.00 uur ’s morgens. [‘S middags Arabieren beginnen volledige aanvallen en oorlog.] 16.00 uur verklaart Ben Gurion de Staat Israël in Tel Aviv waarin aangeboden is “vrede en vriendschap aan alle burenstaten… om samen te werken… ter wille    van het gemeenschappelijke welzijn.” (op 5 Iyyar 5708 in de Joodse kalender).

19 jun 1967- na 6-Daagse Oorlog, Voorstel Israël: Land in ruil voor Vrede, terugtrekking van gebieden veroverd in de oorlog in ruil voor vredesakkoord. Egypte, Syria verwerpen dit.

1 sept 1967, Khartoum’s Resolutie (1e conferentie van Arabische landen na de oorlog): De Drie Nee’s: “geen vrede met Israël, geen erkenning van Israël, geen onderhandeling met Israël”

17 jul 1968 Palestijnse National Handvest (Charter): art. 3 alleen het Palestijnse volk heeft legitieme     rechten; art 9. gewapende strijd is de enige weg; art. 15 “dit is verplicht voor iedere    Arabier,… om de zionistische aanwezigheid in Palestina te liquideren” ; art. 20 er bestaat   geen historisch of spiritueel verband tussen de Joden en het land Palestina..Joden zijn een religie  niet een natie”; art.22 “Zionisme gebruikt de methoden van Fascisten en Nazi’s”  

16 -24 okt 1973 Jom Kippoer Oorlog

17 sept 1978 Anwar Sadat bezoekt Israël,

26 maart 1979 Vredesakkoord met Egypt, Israël trekt zich terug uit de hele Woestijn Sinai , koude vrede.

16 feb 1985 Programma Hezbolla vanuit open brief: “onze strijd zal eindigen alleen als de Zionistische entiteit is uitgewist. We erkennen geen verdrag met hen; geen staakt het vuren en geen vredesakkoorden…”

aug 18 1988 Hamas, Covenant van de Islamitische Verzetsbeweging: Voorwoord: “Israel zal bestaan   totdat de Islam het uitwist..(citaat van de Martelaar, Imam Hassan al-Bunna); art. 8      “jihad is de weg; en de dood terwille van Allah is het hoogste ideaal van de Koran” ; art. 11  “het land Palestina is aan Islamitisch Wakf gewijd, aan toekomstige Muslim generaties tot de Dag des Oordeel.”; art 28 “iedere Muslim moet zich ervan bewust zijn dat toen de Joden de Heilige stad veroverden in 1967, zij bij de Al Aqsa Moskee stonden en verklaarden dat `Mohammed dood is en zijn afstammelingen als vrouwen zijn. “Israel, Jodendom en Joden dagen de Islam en de Muslim volken uit.”   (niets is verder van de waarheid- wie heerst over de Haraam al Sharif, de Zionsberg? is het niet de Wakf met toestemming van Israel? en sinds 1967)

1993 Oslo akkoord met de Palestijnen

26 okt 1994 Vredes akkoord met Jordanië

23 dec 2000 Camp David Voorstel van Pres. Clinton mbt vrede tussen Israel en Palestijnen: Israël accepteerde het 27 dec, Arafat verwierp het. Het b etrof toegeven aan 93% van wat de Palestijnen eisten en het hield ook in een verdeling van Jeruzalem.

28 okt 2005 Speech in Teheran door Pres. Mahmoud Ahmadinejad bij de conferentie “Wereld zonder het Zionisme”: “de zaak Palestina is niet een zaak waarover compromis voor ons mogelijk is…wie het bestaan van Israel aanneemt tekent het verslaan van de Islamitische         wereld.”

6 juni 2004-15 aug 2005 Israel’s eenzijdige terugtrekking (disengagement) uit Gaza door Minister-President Ariel Sharon, 21 nederzettingen ontmanteld; reactie vanuit Gaza tot 2011:12.800   rakketen afgevuurd op Israelisch gebied in de Negev.

24 okr 2012   80 rakketen afgevuurd op Israel vanuit Gaza

WIE STEMT IN MET COMPROMIS EN WIE NIET MOETEN WIJ ONS AFVRAGEN!

 Overzicht Tenach en Rabbijnse traditie

Paradigma’s van Abraham:

Bereishit (Gen) 13:5-9 het compromis met Lot m.n. Vers 9 ga je naar links dan ga ik naar rechts, enz.

Bereishit 21 :22-33 vredesakkoord in Beersheba met Filistijnse Koning Avimelech en General Fichol

Oorlog met Sichon

Nu. 21:21 Mozes biedt vrede aan met Sichon om zijn land door te gaan zonder wat te drinken noch te eten. Maar Sichon trok tegen hem op met leger (v. 22 ff).

ivm Devariem (Deut). 2:24) God zeide tegen Mozes: “neem het land in bezit en bindt met hen [Sihon van Basjan] de strijd aan”. Commentaar van de Midrasj Rabba Nu 19:33: ” Mozes deed niet zo, maar stuurde eerst boodschappers en bood vrede aan (v. 26). De Heilige zeide: bij jouw leven, Ik ga mijn woorden annuleren en bevestig de jouwe zoals geschreven wordt: “wanneer u een stad nadert om ertegen te strijden, moet u haar vrede aanbieden.” (Deut. 20:10). Dit is een van de drie gelegenheden waarop God reageerde op Mozes voorstellen met “Je heb me wat geleerd!”

Compromis en Recht in Talmoed tractaat Sanhedrin 6a-b

worsteling over de vraag: wat heeft voorkeur, recht of compromis? uiteindelijk is “Emet u’misjpat sjalom sjiftoe” (Zech. 8:16) de gidslijn: “Spreek de waarheid tegen elkaar, oordeel naar waarheid in uw poorten met een oordeel dat de vrede dient.”

“wat is een oordeel dat dient vrede,? vraagt de Talmoed. “dat is compromis (bitzoe’ah, or pesjara).”

Moderne Houding

voormalige gezaghebbende Sefardische Opperrabbijn Obadja Josef benadrukt dat pikuah nefesh , redden van levens, voorrang heeft boven alle geboden, behalve afgoderij, sexueel misbruik, en moord (Talmoed Sanhedrin 74a). Dus, ook als het een verplichting was om alle gebieden onder Joodse soevereiniteit te houden, zou pikuah nefesh toch voorrang hebben. In zijn woorden:

“Als de opperbevelhebbers van het leger met de leden van het kabinet beslissen dat het een zaak van levens redden is (voor de staat Israel) als de gebieden zullen terug gegeven worden, als het dreiging van oorlog vermindert en een kans voor durende vrede is, het volgens de halacha toegestaan is, volgens alle autoriteiten, om de gebieden van Eretz Israel op te geven voor dit doel. Niets mag in de weg staan van redden van levens.”

Er is ook een precedent in de Tenach daarover: land voor vrede: I Kon. 9:11:

“Dat koning Salomo aan Hiram twintig steden in het land van Galilea gaf. Hiram, de koning van Truus, had Salomo gesteund met cederhout, met cypressenhout en met goud, overeenkomstig al zijn wensen.”

Als Koning Salomo twintig steden in de Galilea als teken van vriendschap voor diensten mag opgeven, mogen wij ook delen van Eretz Jisrael terwille van vrede opgeven.

Sjalom- Vrede is een groot ideaal in het Jodendom

-“Door 3 dingen is de wereld bevestigd: recht, waarheid en vrede” ( Pirkei Avot 1:18).

-“Als het Joodse volk afgoden dient, maar met elkaar in vrede kan wonen, God zul hen vergeven.” ( Sifrei Naso , par. 42).

“Groot is vrede, daarom worden alle hoofdgebeden en zegenspreuken daarmee beeindigd, met het woord Sjalom ” ( ibid. ).

-Het is niet genoeg om te wachten tot vrede zal gebeuren. De Psalmist zegt: Zoek vrede en jaag het na.:   (Psalm 34:15).

“Hillel zei: Wees discipelen van Aaron, vredelievend, vrede najagend” ( Avot 1:12)

-Aaron de priester staat model voor compromis en vrede, terwijl Mozes staat model voor recht: laat het recht de berg splitsen (jikov ha’din et hahar, tractaat Sanhedrin 6a). Toen Aaron stierf rouwden allen over hem. Over Mozes’ sterven staat er niet dat allen zo rouwde.