Bart Gijsbertsen, VAN ZILVEREN SPOREN. EEN GANG DOOR HET SYNAGOGALE JAAR MET EEN OOR NAAR DE KERK. 2020, uitgeverij Van Warven, Kampen. ISBN 978 94 92421 96 8
Met dit boek voltooit Bart Gijsbertsen een drieluik. Het linker paneel wordt gevormd door Een heidense uitdaging, het rechter paneel is Luisteren bij maanlicht. Thema van het drieluik is steeds het lezen van de Schriften als Schriften van Israël. Gijsbertsen spreekt van een zoeken naar herbronning: een christelijke uitleg van de Bijbel die de verbinding zoekt met zijn Hebreeuwse bron.Dit boek is het middenpaneel. Dat is meestal het hoofdwerk van een drieluik. Hier gaat het dus om. En hier draaien ook de beide zijpanelen om.
We worden meegenomen, nu niet op de gang van de kerkelijke feestkalender terug naar de synagogale, zoals in Luisteren…, maar op het zevendaagse ritme van de sabbat en de lezing van de Thora. Om de Thora draait het dus. De Hebreeuwse bron is de Thora. Daar komt alles uit voort en daar komt alles in terug – daar moeten we steeds weer terechtkomen.
Van zilveren sporen is de neerslag van ‘Leerdiensten Torah en Evangelie’ die Gijsbertsen jarenlang in Kampen mocht leiden. In de kerk klinkt de sidra, het Thoragedeelte, van de week en wordt er geleerd van de rabbijnse uitleg. En dat jaar in jaar uit. Dat is uniek. Daarbij worden ook passages uit de bijbehorende Profetenlezing gelezen, terwijl er steeds een inleidende lezing is uit het Nieuwe Testament. De vraag zou kunnen rijzen of dan niet toch het NT de uitleg van de Hebreeuwse Schriften bepaalt. Ik meen van niet. Gaandeweg wordt het een van de partijen in het koor van Joodse stemmen – wel de stem die ons heidengelovigen het eerst heeft aangesproken. Maar een die ons leidt naar de bron, de Thora.
De gedachten die Gijsbertsen deelt zijn soms verrassend, onthullend, altijd diepgaand. Ik denk aan de binding van Izaäk, aan wat gezegd wordt over Jakob en Ezau, over Kaddiesj en de staat Israël. Ik zou er overvloedig uit kunnen citeren. Ik doe dat maar niet. Lees het zelf. Het is de moeite waard.
Kees de Vreugd