“MET JEZUS KRIJG JE ZIJN VOLK ERBIJ” – Studiedag 23 april 2018
Dit was het thema van de studiedag welke werd gehouden in Nijkerk en waar ruim 60 mensen aanwezig waren voor wat een boeiende, leerrijke en inspirerende dag zou worden. Uitgangspunt voor deze dag vormde het werk van de Amerikaanse theoloog Paul M. van Buren (1924-1998), die een theologie schreef over de Joods-christelijke realiteit.
Bestuurslid Marja van den Beld van het Platform leidde deze dag als volgt in:
“Als je aan de gemiddelde predikant vraagt wie Paul van Buren was, krijg je meestal als antwoord: nooit van gehoord. Hij was een Anglicaans theoloog, schrijver van drie delen: A Theology of the Jewish Christian Reality, A Christian Theology of the People of Israel.
Die delen zijn de neerslag van een intensieve leerperiode met de rabbijnen, talmoedisten van het Shalom Hartman Instituut in Jeruzalem, getraind in halacha en Joodse filosofie en gericht op de vernieuwing van het Jodendom in de politieke en sociale realiteit van de moderne staat Israël. Deze intensieve studieperiode heeft hem ertoe gebracht om (in zijn woorden) een positieve christelijke theologie te formuleren aangaande het volk Israël.
Wat de kerk nodig heeft volgens Van Buren, is zelfkritische reflectie, de plicht om te luisteren naar het getuigenis van het Joodse volk over God, zoals neergelegd in de Joodse geschriften. Zij zijn de eerste getuigen. Het kerkelijk getuigenis t.a.v God als de schepper en de vader van Jezus vindt zijn fundament in dat Joodse getuigenis. M.a.w. als de kerk de Jood Jezus wil volgen, kan ze dus niet zomaar van alles beweren of doen. Ze hoort voortdurend te vragen: zit ik nog op één lijn met dat getuigenis?
Hij signaleert drie grote problemen bij het komen tot een positieve Israël theologie:
Er zijn bijna geen voorbeelden uit het verleden, niet bij kerkvaders, niet bij de Middeleeuwers, niet bij de hervormers. De Joden werden bijna altijd negatief afgeschilderd als degene die hun messias verworpen hadden en dus zelf door God verworpen waren.
Ten tweede: de kerk zal Israël moeten accepteren zoals het is, zoals het zich heeft ontwikkeld tot nu toe, als een levend volk en niet als een projectie van de kerk.
En tenslotte hebben we te maken met een Israël dat in haar voortgaande rabbijnse interpretatie o.a. consequent ‘nee’ gezegd heeft tegen Jezus als messias, in wie alle bijbelse beloften vervuld zouden zijn. Juist vanuit trouw aan de Tora.
Ons uitgangspunt/doel vandaag is dat we, in lijn met Paul van Buren, willen luisteren naar dat ‘Nee’ van Israël tegen de opvattingen die het Jodendom afwijst. En ook naar het ‘Ja’ van Israël, naar die dingen waar Israël aan vast houdt. We willen luisteren en vragen stellen, aan Israël en aan onszelf.
In het ochtendprogrammakwamen twee inleiders aan het woord:
Rabbijn Lody van de Kamp. Rabbijn Lody B. van de Kamp (BEd.) is onder meer lid van het curatorium van het Joods Studiecentrum in Leiden, lid van het Strategisch Netwerk “Radicalisatie en Polarisatie van de stad Amsterdam” en auteur van o.a. “Sara, het meisje dat op transport ging”, “Weeskinderen”, “Oorlogstranen”, “Alleen”, “Dagboek van een verdoofd rabbijn”, “De Joodse slaaf”.
Aan hem hebben wij de vraag gesteld: Wat is de reden dat Joden Jezus niet als messias kunnen accepteren?
Drs. Kees de Vreugd. Kees de Vreugd studeerde theologie in Utrecht en Jeruzalem, is lid van het Platform Appèl Kerk en Israël, eindredacteur van het tijdschrift “Israël en de Kerk” en pastoraal medewerker in de Hervormde Gemeente Ede.
Voor hem was de vraag: Waarom kan de kerk niet om Israëls getuigenis heen als zij de God van de bijbel wil ontmoeten en Jezus’ boodschap wil begrijpen? En als dat zo is, wat is daarvan de praktische consequentie voor theologie en kerkelijke praktijk?
In het middagprogramma zijn in kleine groepen ervaringen uitgewisseld over hoe binnen de eigen kerkelijke gemeenschap het getuigenis van Israël vorm en inhoud krijgt.
We hebben de inleiders gevraagd hun bijdrage aan deze dag nader uit te werken, zodat we deze kunnen publiceren voor elke geïnteresseerde. deze zullen spoedig op deze site te vinden zijn.
De lezing van Kees de Vreugd en de bijdrage van rabbijn Lody van de Kamp vindt u op de site onder ‘lezingen’.
